Bijtjes, vlinders, zwaluwen en biodivers

2010 is het jaar van de biodiversiteit en we wilden eens nagaan wat de gemeente allemaal doet - zal doen en gedaan heeft. Tijd voor een balans en ook het moment om een lans te breken op weg naar een nog bloeiender gemeente met een rijke flora en fauna.

Bijen hebben het steeds moeilijker. Waar 15 jaar geleden nog één kolonie op tien de winter niet overleefde, zijn dat er nu 30 % geworden. De varroamijt, monocultuur van vooral maïs en pesticiden zijn de grootste boosdoeners. Imkers vragen al een tijd dat de overheid de biodiversiteit zou ondersteunen en stimuleren door de aanleg of het inzaaien van bloemenweides of bijvoorbeeld het snoeien van struiken en hagen na de bloei. Dit jaar hebben we geen bloemenweide gezien in het kader van de actie van de Provincie ‘Verbijsterende bijen' en ook de hagen worden volgens een vast werkplan gekortwiekt.

Ook vlinders hebben het niet makkelijk. Enkele weken geleden hield Natuurpunt en haar tegenhanger Natagora een vlindertelling (www.vlindermee.be). Nachtvlinders zijn ook vlinders en worden dus meegeteld. Het koolwitje, trekvlinder atalanta en het gamma-uiltje komen relatief veel voor. De citroenvlinder beperkt zijn aanwezigheid tot Antwerpen en Limburg.

Zwaluwen zien we steeds minder. In 30 jaar tijd is de populatie van de boeren- en de huiszwaluw met 75 % verminderd. Ook hier spelen verschillende factoren mee. Gebrek aan geschikte broedplaatsen, pesticiden en monocultuur zijn heel nefast. De gemeente geeft subsidies voor elk nest, wat belangrijk is.

In het gemeentelijk infoblad verschijnt wel eens een artikel en de acties van NP worden goed aangekondigd. We denken aan ‘Kijk een kikker' en ‘Vlinder mee'. Met NP wordt samengewerkt en ook met Velt is dit het geval. We denken hierbij aan het prachtig project van de nestkasten en het geboortegeschenk ‘Groene gids voor kleine kids'. De duik in de Moervaart was een andere geslaagde actie. Het gebeurt nog veel te weinig en andere actoren kunnen nog meer betrokken worden via de milieuadviesraad. Daar is het op zijn minst hommeles. De boel draait er ronduit vierkant en sommige leden zijn het al opgestapt.

Doet de gemeente zelf iets? We vroegen ons af wat er nog op stapel staat en welke plannen op tafel liggen?

Een vleermuizenproject komt er aan en het park achter het gemeentehuis zou ecologische accenten krijgen. Er wordt eind 2010 - begin 2011 een steunpunt ‘ecologische tuin' opgericht waar we graag met de andere verenigingen aan meewerken.

Het Bonnebos, waarvan al zo lang sprake is, zal worden opgewaardeerd volgens de principes van harmonisch parkbeheer. Het is al een tijdje dat ik er was maar het rooien van de bomen enkele jaren geleden heeft veel kapotgemaakt en deze unieke biotoop ernstige schade toegebracht.

Ook het schaamlapbos in de Smalhaveldstraat, ongeveer vijf jaar geleden aangekocht wordt aangepakt. De populieren worden daar gerooid en autochtone aanplant en oevervegetatie zullen er een oase, een eiland worden tussen de velden, nu volledig ingenomen door alweer maïs. De gemeente wil er een natte zone creëren. Het is nu wachten op de nodige vergunningen en wellicht word tin het najaar met de werken begonnen.

Sneukelhagen, smulbosjes en proefparkjes zijn een volgend project. We pleiten hier alvast voor een dergelijke haag in de Poelinckstraat die er nu (na de aanplant in het najaar 2009) erg troosteloos bijligt. Alleen de bomen, een enkel stukje haag en wat planten hebben de winter, de koude, de wind en het strooizout overleefd. Vroeger kon je er allerlei trekvogels spotten die zich te goed deden aan de rozenbottels die voor een overvloedige en kleurrijke bloei zorgden vanaf juli en die heel erg goed het onkruid weerstonden. Aangezien gras  voor ons geen alternatief is, verkiezen we het krentenboompje of struik, kruipwilg, olijfwilg en misschien peterselievlier of andere kruidachtigen die strooizout verdragen, net als veel rozen.

Misschien kan men een proefparkje aanleggen aan de school of de jeugdlokalen, op het stuk (speel) grond recht tegenover de post? De nieuwe kleuterafdeling bood al meer mogelijkheden dan wat kunstgras. Ideeën genoeg zou ik zeggen. We pleiten al lang voor een duurzame aanpak met minder wegwerp, minder verloren energie, minder kosten en meer duurzaamheid ook in de dorpskernen.

Met dit overzicht kunnen we niet echt tevreden zijn over de initiatieven die genomen werden in het jaar van de biodiversiteit. We hopen dat dit de start is en de aangekondigde initiatieven voor de volgende jaren zullen wellicht veel goedmaken. Het bermbeheersplan dat in 2009 startte moet binnen enkele jaren voor meer afwisseling zorgen van flora en fauna mede dank zij de inzet van de medewerkers van Pro Natura. Misschien kan de land- of tuinbouw ook haar steentje bijdragen? Misschien kunnen we dan binnen enkele jaren via een netwerk van trage wegen veel rustig mooie oases ontdekken en natuurlijk genieten van bloemetjes en bijtjes.