Napoleon Bonaparte overleed op het eiland Sint Helena op 5 mei 1821, nu 200 jaar geleden. Moet er een herdenking komen? Een moeilijke kwestie voor vele Fransen. De megalomane veroveraar heeft miljoenen mensenlevens op zijn geweten, doch was hij ook een modern hervormer die Frankrijk én een groot stuk van Europa sociaal rechtvaardiger maakte.
Onverbrekelijk verbonden met deze Italiaanse Corsicaan zijn o.a. de Code Napoléon, verbanning naar en ontsnapping van Elba, de slag bij Leipzig en Waterloo, Consul Vitalicio, Brigadegeneraal, Dictator , de beroemde steekhoed, zijn zelfkroning tot Keizer der Fransen, zijn 1ste echtgenote Joséphine de Beauharnais,…
De fascinatie voor Bonaparte is na 200 jaar nog altijd groot.
Maar liefst 85.000 boeken zijn er over hem verschenen!
Minst besproken is wel zijn relatie tot de muziek. Hoewel hij er bijzonder weinig van begreep, bezocht Napoleon volgens historici gedurende zijn leven 319 voorstellingen van 163 verschillende opera’s. Italiaanse opera’s waarin mooie sopranen zongen genoten zijn voorkeur. Franse en Engelse muziek daarentegen kon hij totaal niet waarderen.
Tegen de Italiaanse componist Luigi Cherubini, met wie hij in dezelfde loge zat bij de opvoering van diens opera, zei Napoleon: “Mijn beste man, u bent beslist een prima musicus, maar uw muziek is zo lawaaiig en complex, dat ik er niets van begrijp”.
Cherubini antwoordde: “Mijn beste generaal, u bent ongetwijfeld een uitstekend soldaat, maar als het gaat om muziek moet u het mij maar niet kwalijk nemen als ik mijn composities niet aanpas aan uw domheid. Ik geloof dat u alleen de muziek mooi vindt, die u er niet van weerhoudt om tegelijkertijd aan politiek te denken.”
En toch: “Muziek weerspiegelt de ziel van de liefde, de zoetheid van de ziel, de troost voor het verdriet, en zij is de metgezel van de onschuld” schreef Bonaparte aan een geliefde en aan zijn hofcomponist: “Voor alle kunsten werkt de muziek het meeste door in onze emoties. Dat moet een wetgever aanmoedigen. Een stuk morele muziek, geschreven door een meesterhand, raakt het hart en heeft meer invloed dan een goede, morele tekst, die wel de geest beroert, maar niet ons gedrag”.
Napoleon benoemde de Napolitaan Giovanni Paisiello tot zijn hofcomponist.
‘Il re Teodoro in Venezia van diezelfde Paisiello’ was het uitverkoren werk van Keizer Bonaparte.